De afgelopen jaren is het aquascapen een groot deel van de aquariumhobby geworden. Maar wat betekent het eigenlijk en welke vormen herkennen we inmiddels? Volgens Wikipedia is de definitie van aquascapen de kunst van het ordenen van waterplanten, stenen, en of drijfhout in een aquarium op een manier die esthetisch plezierig is (Wikipedia). Het gaat dus in de basis erom dat je bewust een aquarium inricht zodat het plezierig is om naar te kijken.

Aquascapen

Foto: Tripadvisor

Hoe is het ontstaan?

De exacte herkomst van het aquascapen is niet duidelijk maar geschiedkundige schrijven deze vorm van creëren al toe aan het oude China. Waar grote kommen water werden gehouden met kleurrijke vissen. Ook de oude romeinen hielden marmeren aquaria met glasplaten waar ze volgens barbelen inhielden als toonbeeld van hun rijkdom. Meer informatie betreft de geschiedenis vind u hier.

Wikipedia afbeelding

Foto: Wikipedia

De moderne vorm van aquarium houden heeft zijn oorsprong in de 20ste eeuw waar steeds meer mensen zelf dieren en planten ging houden uit exotische landen. Naar mate de technologie zich ontwikkelde werd het mogelijk om een steeds breder pallet aan vissen en planten te houden. In 1970 beschreef Raymond Legge de eerste basisprincipes voor aquascapen in zijn boek ‘The complete aquarium Encyclopedia of Tropical Freshwater Fish. De basisprincipes waren

  • Verbeelding
  • Eenvoud
  • Proportie
  • En vasthoudendheid

Bron: Premiumbuces

In de jaren 60-70 begon men CO2 toe te voegen aan aquaria wat hielp om beplante aquariums goed te onderhouden. Zo ontstond ook de eerste beschreven aquascape stijl het Hollandse Planten Aquarium. Bron: The aquascape hub

Van perfectie naar imperfectie

De Nederlandse of Dutch Style is Wereldwijd een van de bekendste aquascape stijlen. De Nederlandse aquaria zijn over het algemeen kleurrijker en levendiger dan andere stijlen. De planten worden met veel zorg en toewijding gerangschikt op een specifieke plaats en volgens een bepaalde volgorde zodat ze allemaal een plekje hebben. Geen ervan mag worden verborgen omdat alle planten hun functie hebben.

De Dutch style is niet de meest natuurlijke stijl maar valt op door zijn perfectie in het rangschikken van kleur- en contrastrijke planten. Veel technieken uit de fotografie en schilderkunst werden al toegepast om op strategische plaatsen (gulde snede) blikvangers te plaatsen en diepte en perspectief te creëren. Samen met de toenemende soorten die gehouden konden worden door onder andere betere verlichting en CO2 ontwikkelde de scape zich tot een toegewijde en uitdagende stijl.

Landskampioen Joop Kling 2019

Foto: xiphophorus.nl

Meer informatie: NBAT

Ongeveer 30 jaar geleden kwam een nieuwe beweging op gang vanuit Japan. Takashi Amano ontwikkelde een stijl die meer teruggreep op de natuur en juist zijn schoonheid vond in de balans van imperfectie (Wabi Sabi). De Nature Style Scape werd geboren waar veel technieken en richtlijnen uit de Japanse Cultuur in werden verwerkt. De iwagumi stijl is daar een goed voorbeeld van waar volgens strikte regels stenen gerangschikt worden om tot esthetisch interessant beeld te komen. Een stijl die Amano ontwikkelde door jarenlang de rotskusten van Japan te fotograferen.

De meer wilde nature style streeft na om stukjes natuur na te bootsen in het aquarium. Hier werd anders dan de eerder gangbare Dutch style juist veel gebruik gemaakt van hout en steen als natuurlijke materialen. Planten werden niet netjes gerangschikt in groepen maar wild door elkaar heen geplaatst. Kenmerkend hierbij is ook het vele gebruik van mossen en rhizoom planten die op hout en steen gebonden kunnen worden. Ook bij deze stijl die chaotisch en wilder oogt zijn belangrijke inrichtingsprincipes de basis om tot een mooi uitziend aquarium te houden. De stijl werkt veel met contrasten. Contrast tussen licht en donker, groot en klein, fijn en grof.

Nature aquarium

Foto: adana.co.jp

De nature style aquascape is inmiddels wereldwijd de dominante stroming en veel nieuwe aquarianen voelen zich aangetrokken tot deze stukjes ruige nagebootste natuur.

Competitieve kunstvorm

De Nature style Scape kwam tegelijkertijd op met het internet en daar werd slim gebruik van gemaakt. Takashi Amano was naast een begenadigd aquariaan ook een goede zakenman! Naast het publiceren van diverse boeken, richtte hij een premium aquariummerk op (ADA – Amano Design Aqua ) en een wereldwijde online scaping competitie, het IAPLC (International Aquatic Plant Layout Competition) .

De IAPLC was een van de eerste onlinewedstrijden waardoor er geen limitatie meer was in afstand voor deelname. Anders dan bijvoorbeeld de Nederlandse wedstrijden werden er geen huiskeuringen gedaan maar worden foto’s van de scape ingestuurd. Deze online competitie bestaat al meer dan 15 jaar en is nog steeds de meest gerenommeerde wedstrijd ter wereld met duizenden inzendingen per jaar.

De nature style ontwikkelt zich mede door deze competitie. De inmiddels ‘klassieke’ nature style heeft inmiddels meerdere moderne varianten gekregen. Zo worden telkens nieuwe technieken ontwikkelt om complexere hardscape op te bouwen, meer perspectief en diepte te creëren en is ook de fototechniek flink verbeterd.

De afgelopen 10 jaar zijn er verschillende stylen ontwikkelt die met name een steeds complexere hardscape toepassing laten zien;

  • Diorama style in land en water thema’s
  • Indonesian Forest
  • Brasilian Landscape
  • En nieuwe abstracte stylen

De laatste jaren zijn met name de land thema’s heel dominant geweest. Hier wordt bijvoorbeeld een berglandschap of bos nagebootst. Of dat verder doorzet of juist een tegenreactie komt naar meer natuurlijke watertaferelen zal de tijd leren.

Geschreven door: Lennart Lalieu

Categorieën: Aquarium