Soorten Aquariums

Artikel is geschreven aan de hand van mijn eigen kennis, mochten er aanvullingen zijn of verkeerde info, meldt dit gerust en dan passen of vullen we dit aan

 

Aquariums zijn te verdelen in verschillende groepen. In dit artikel zal ik het verschil tussen de vele soorten aquaria uit te leggen.

Het Gezelschaps-aquarium
Het gezelschaps-aquarium is toch wel het meest voorkomende aquarium binnen de hobby, vooral bij mensen die starten met een aquarium. Maar waarom kiezen mensen hier het vaakst voor? Wat maakt een gezelschaps-aquarium een gezelschaps-aquarium?

Een gezelschaps-aquarium is vaak niets meer dan een aquarium met een grote diversiteit aan planten en vissen uit verschillende werelddelen bij elkaar in 1 bak en vormt in veel gevallen de basis voor het houden van vissen binnen de hobby. Veel van de basis gebruik je ook weer in de andere soorten aquaria die  hieronder benoemd gaan worden.

Doordat een gezelschaps-aquarium deze diversiteit heeft, is het voor de houder van het aquarium een stuk makkelijker om besluiten te nemen. Er is meer aanbod en je ziet veel verschillende soorten vissen.

Dit klinkt natuurlijk allemaal prachtig, maar zijn er dan helemaal geen dingen waar je rekening mee moet houden? Helaas zitten er toch enkele haken en ogen aan een gezelschaps-aquarium en zijn de mogelijkheden niet onbeperkt en zonder risico. Zo moet je bijvoorbeeld letten op overeenkomende waterwaardes. Je kan niet een visje wat graag zuur water wil, houden met vissen die neutraal water willen, je kan geen vissen die amper stroming willen samen zetten met vissen die snel stromend water willen. Ook is het verdelen van de vissen in de bak een aandachtspunt. Je wilt niet dat alle vis zich op 1 plek in de bak bevindt. Probeer dus het visbestand te verdelen over de verschillende waterlagen: Oppervlakte, Midden, Bodem. Let ook op het karakter van de gewenste vissen. Te veel territorium vormende vissen in 1 aquarium kan een probleem vormen etc.

Biotoop Aquarium
Het woord biotoop is vast wel iets wat je op verschillende forums en dergelijke bent tegen gekomen, maar wat houdt het nu precies in? Vaak wordt namelijk de vergissing gemaakt: ik heb een Zuid Amerika of Azie biotoop. Vervolgens zie je dan een aquarium die wel enkel planten en vissen bevat uit dat continent, maar dit valt niet volledig onder de term biotoop. Later zal ik hier meer uitleg over geven.

Wat is nou een biotoop?

Bij een biotoop bootsen we het natuurlijke habitat van jouw aquarium bewoners na. Kortom de uitstraling en inrichting van ons aquarium geeft weer wat je ook zou aantreffen als je een duik neemt in de rivier in het wild.

Bij een biotoop ga je dus heel selectief te werk. Je houdt enkel planten en vissen die in die plek gevonden worden. Je hanteert dezelfde waterwaardes als de rivier/stroompje/meer waar je voor gekozen hebt. Ook het soort stroming of de kleur van het water is een factor waar naar gekeken wordt.

Nu zijn er binnen de term biotoop aquaria verschillende categorieën.

Streekaquarium: leven dieren uit een bepaalde streek zonder dat deze gebonden zijn aan bepaalde watercondities of een specifieke plaats in de rivier. Voorbeeld: verschillende grote zuid amerikaanse cichliden of malawi cichliden uit verschillende delen van het meer.

Ecologisch aquarium: hier worden de vissen uitgekozen op basis van de gewenste waterwaardes/ mileu eisen zonder te kijken naar het gehele gebied of specifieke rivier. Voorbeeld: vissen die van koud en snelstromend water houden samen zetten of vissen samen zetten die graag schuilen tussen grote stenen en een hoger hardheid van het water willen hebben

Species only aquarium: worden specifieke condities nagebootst voor een bepaalde soort vis. Voorbeeld: een blackwater bakje met wat takken en bladeren voor een koppel apistrogramma

 

Bovenstaande voorbeelden zijn voor sommige mensen ook biotoop aquaria, maar voldoen in theorie niet helemaal aan de term “biotoop”, het is dus maar net hoe je er zelf naar kijkt.

 

Aquascape Aquarium
Aquascape is een vorm van aquariumhouden die de laatste jaren steeds populairder wordt, maar wat is het nu precies.

Aquascaping is ontstaan door het werk van Takashi Amano, die met zijn style de term nature aquarium de wereld in bracht. Nu hoor ik je denken: is dat nu dan geen luxe woord voor een biotoop aquarium? Het antwoord daarop is nee. Bij een biotoop aquarium boots je alles 1 op 1 na. Jouw 80cm aquarium zou dus 80cm kunnen zijn uit de amazone, Bij aquascaping wordt de natuur wel gebruikt als uitgangspunt, maar verdwijnt er als het ware een heel bos in een 40cm aquarium. Neem bijvoorbeeld een bosrand in gedachten, bomen met verschillende tinten groene bladeren, kleine en grote bomen of een blik over de heides van de veluwe en verplaats dit beeld nu naar een aquarium. Een aquascape aquarium is dus impressie van de natuur verwerkt in een aquarium. Vandaar de term nature aquarium.

Bij een aquascape is dus de inrichting met natuurlijke materialen en de planten het belangrijkste en zijn eventuele bewoners een bijzaak of zelfs uitgesloten, waar bij een “normaal”aquarium de vissen op de voorgrond staan en de inrichting een soort bijzaak is.

Aquascaping kan in elk soort aquarium, klein of groot en is voor iedereen toegankelijk. Zelfs als jij nog nooit een aquascape hebt gemaakt of zelfs maar een aquarium hebt gehad, kun je hier mee starten en met vallen en opstaan leren en vooruitgang boeken.

 

 Brakwater Aquarium
Je hebt vast wel eens gelezen op forums: dat is een brakwater vis en die hoort niet thuis in jouw zoetwater aquarium. Dit wordt verteld met een serieuze reden. Brakwater is namelijk een geval apart en zo ook de dieren die hier in leven

Een brakwater aquarium is iets wat niet heel veel voorkomt binnen de hobby. Dit komt mede omdat dit al een iets gespecialiseerde tak is binnen de hobby.

Met brakwater bedoelen we geen vies en vervuild water, brakwater is het gebied waar het zoete water uit de rivieren en meren zich mengt met het zoute water uit de zee en oceaan. Brakwater is dus zoutwater maar er zitten wat haken en ogen aan. Zoetwater heeft een zoutgehalte van 1.000. Gaan we een stapje verder dan zien we dat brakwater is opgedeeld in 3 groepen: Licht Brak, Gemiddeld Brak en Hoog Brak. Bij de verschillende groepen horen ook verschillende zoutgehaltes:

Licht Brak: 1.001 tot 1.008
Gemiddeld brak: 1.008 tot 1.015
Hoog Brak: 1.015 tot 1.021

Gaan we over een zoutgehalte van 1.021 heen dan spreken we over zeewater.

Brakwater krijg je dus niet zomaar en komt weer met zijn eigen uitdagingen. Brakwater maken we door zout toe te voegen aan zoetwater en dan niet het zout uit de keukenkast om mee te koken. Ook gebruiken we hiervoor liever geen kraanwater, maar osmose water. Zoutgehalte controleren we met een refractometer of zoutdobber. Bij brakwater komt er nog veel meer kijken, zo vullen we verdampt water namelijk aan met enkel osmosewater. Het geen wat verdampt is namelijk het water, het zout blijft achter in het aquarium.

Welke vissen leven er nu in brakwater?

Brakwater is in veel gevallen de kraamafdeling van de onderwater wereld, vissen uit de oceanen en rivieren komen hier in sommige gevallen om hun jongen te baren en trekken vervolgens weer terug naar hun originele leefgebied. Denk bijvoorbeeld aan haaien die vanuit zee hun jongen baren of de japonica larven die door de stroming in de rivieren in brakwater terecht komen en daar opgroeien. Ook komen er veel kogelvissen voor. Het zijn ook voornamelijk kogelvissen waarvan je op forums leest dat ze in zoetwater gehouden worden, maar op brakwater en later zelfs op zoutwater gehouden moeten worden. Slijkspringers, zilverbladvis, argusvissen en sommige leden van de schuttersvis familie leven in brakwater.

Zoutwater Aquaria
Voor vele hoef ik niet uit te leggen wat een zoutwater aquarium is. Voor vele van ons toch wel het uiteindelijke doel binnen de hobby: een stukje oceaan in huis halen. Fel gekleurde vissen en koralen die sierlijk door de bak zwemmen of heen en weer bewegen door de stroming.

Toch is een zoutwater aquarium niet voor iedereen weg gelegd. Hiervoor is toch wel enige al niet hogere kennis van aquaria en waterwaardes nodig. Ook zal je opvallen dat zoutwater een stuk duurder is en er veel meer tijd in gaat zitten. Voor sommige zoutwater aquaria is dagelijks onderhoud een must.

We praten over zoutwater wanneer een zoutgehalte van 1.022 tot 1.026 meten. Er zijn zeeën met een hoger zoutgehalte, maar daar is weinig tot geen leven te vinden. Een voorbeeld hiervan is de dode zee. Daar is het zoutgehalte zo hoog dat je blijft drijven zonder een spier te gebruiken.

Bij een zoutwater aquarium is voornamelijk voor de vissen en koralen de temperatuur heel belangrijk. Zeeaquaria worden verwarmd tot max 25 graden. Daarboven kan het al zorgen voor de nodige problemen. Denk aan sterfte van vissen en koralen.

Stroming is een andere belangrijke factor. Naast het opvoeren van het water door de pomp in de sump/filter wordt het water ook nog eens extra verplaatst door stromingspompen. De stroming in een bak is afhankelijk van het aquarium en de koralen die je houdt, maar varieert tussen de 10 en 30 keer het totale volume van het aquarium. Om een voorbeeld te geven. Een aquarium van 400 liter heeft een stroming van 4000 tot 12000 liter nodig.

Verlichting is een ander belangrijk punt. Bij Zoutwater aquaria wordt er voornamelijk gebruik gemaakt van blauw, wit en uv licht. Dat licht is er niet zo zeer voor de vissen, maar voor de koralen. Koraal gebruikt voornamelijk blauw en uv licht. De balans tussen blauw en wit licht ligt ongeveer op 60% blauw 40% wit. De sterkte van de verlichting is wel afhankelijk en verschillend per aquarium. Een aquarium met wat lps en leder koralen heeft minder licht nodig dan een bak met sps koralen.

Koralen zijn er in veel verschillende soorten, er zijn op dit moment 4500 soorten bekendt maar te verdelen over enkele groepen. De termen die je het vaakst zal tegen komen zijn: soft koraal(leders), lps(Large Polyped Scleractinian) en sps(small Polyped Scelarctinian) waarbij de soft koralen het makkelijkst te houden zijn en meer vergevingsgezind zijn, de lps iets lastiger zijn en de sps weer wat lastiger. Maar ja wat is lastig te houden. Met de juiste energie en wilskracht is elk koraal uiteindelijk makkelijk te houden door de hobbyist. Je moet er net zoals alle andere aquaria, vissen en planten een feeling voor krijgen. Heb je die eenmaal, dan is het houden van zoutwater ook niet lastig of moeilijk.

Koudwater Aquarium
Niet voor elk Aquarium is een verwarming nodig, er zijn ook aquaria die koudwater bevatten. Koudwater is wellicht ook een verkeerde term om deze groep te benoemen. Het water is namelijk op kamertemperatuur. Dit komt neer op een 19-21 graden. Voor de tropische aquarianen onder ons redelijk koud.

Koudwater aquaria houdt je op dezelfde manier als elk ander aquarium. Het enige verschil is de heater en de keuze in planten en vissen.

Welke vissen kom je hier dan voornamelijk tegen? Sluiertaarten, goudvissen behoren tot de populairste dieren voor deze aquaria, maar zo kunnen bijvoorbeeld ook rainbowshiners, chinese danio of axolot op kamertemperatuur gehouden worden. Het is voor deze vissen vaak wel belangrijk dat de temperatuur ook niet te veel stijgt. Dit kan hun echt fataal worden.